مهندس - بانک مقالات فارسی [ و فرمود : ] بسا کسى که با نعمتى که بدو دهند . به دام افتد ، و با پرده‏اى که بر گناه او پوشند فریفته گردد ، و با سخن نیک که در باره‏اش گویند آزموده شود ، و خدا هیچ کس را به چیزى نیازمود چون مهلتى که بدو عطا فرمود . [نهج البلاغه]

 4 بانک مقالات فارسی  3


 




 


در پی‌ناکامی‌های‌
اقتصاد سرمایه‌داری‌ و سوسیالیستی‌ در کشورهای‌ جهان‌ سوم، خصوصاً‌ کشورهای‌
اسلامی‌ و بعد از طرح‌ مباحث‌ اقتصاد اسلامی‌ توسط‌ شخصیت‌هایی‌ از جمله‌ شهید
صدر، شاهد رشد و گسترش‌ مؤ‌سسات‌ اقتصادی‌ و بانکی‌ اسلامی‌ و به‌ تبع‌ توسعه‌
مراکز مطالعاتی‌ و تحقیقاتی‌ اقتصاد اسلامی‌ هستیم‌ که‌ به‌ پیشرفت‌ها و موفقیت‌های‌
قابل‌ توجهی‌ دست‌ یافته‌اند. مجله‌ «اقتصاد اسلامی» بر آن‌ شده‌ است‌ جهت‌ آشنایی‌
مسئولان‌ اجرایی‌ و اقتصادی‌ کشور و نیز محققان‌ و اساتید با اقتصاد اسلامی،
پایگاه‌های‌ اینترنتی‌ مراکز علمی‌ یاد شده‌ و سایت‌های‌ آن‌ها را معرفی‌ نماید.


            ‌نوشته‌ زیر
به‌ معرفی‌ یکی‌ از این‌ پایگاه‌ها اختصاص‌ دارد که‌ مطالب‌ آن‌ را معاونت‌ پژوهشی‌
دانشگاه‌ مفید در اختیار مجله‌ قرار داده‌اند.


 


مؤ‌سسه‌ بانکداری‌
و بیمه‌ اسلامی‌
(llBl) 1


            ‌برای‌ ورود
به‌ سایت‌ این‌ مؤ‌سسه‌ به‌ آدرس‌ زیر وارد شوید:


            WWW.islamic
- banking.com


            ‌در سمت‌ چپ‌
صفحه‌ اصلی، پیوندهایی‌ را ملاحظه‌ خواهید نمود. اگر روی‌ پیوند
Home Page کلیک‌
کنید صفحه‌ای‌ بر شما ظاهر خواهد شد که‌ مختصری‌ از ماهیت‌ و فعالیت‌های‌ مؤ‌سسه‌
در آن‌ آمده‌ است. برای‌ آشنایی‌ بیش‌تر با ماهیت‌ مؤ‌سسه، تاریخچه‌ شکل‌گیری،
اهداف‌ و فعالیت‌های‌ آن‌ روی‌ پیوند
the imstitute  کلیک‌ کنید. در صفحه‌
ظاهر شده‌ می‌خوانید: هم‌ اکنون‌ مؤ‌سسه‌ مبلغی‌ بالغ‌ بر دویست‌ میلیارد دلار
سرمایه‌ مالی‌ را مدیریت‌ می‌کند. این‌ مؤ‌سسه‌ نه‌ تنها با اشخاص‌ مسلمان‌ کار می‌کند
بلکه‌ با مؤ‌سسات‌ بزرگ‌ مالی‌ بین‌المللی‌ نیز در ارتباط‌ است. هم‌چنین‌ در این‌
صفحه‌ می‌خوانید: شروع‌ بانکداری‌ اسلامی‌ با پرپایی‌ و تأسیس‌ دو مؤ‌سسه‌
دارالمال‌ الاسلامی‌
(DMI)  والبرکة‌ صورت‌ گرفت.
اداره‌ مرکزی‌ دارالمال‌ در ژنو سوئیس‌ و مقر البرکة‌ در جده‌ قرار داشت. ریاست‌
دارالمال‌ با شاهزاده‌ محمدالفصیل‌ و معاونتش‌ با معظم‌ علی‌ بود.


            ‌آقای‌ معظم‌
علی‌ در سال‌ 1991 به‌ خاطر توسعه‌ای‌ که‌ دارالمال‌ یافته‌ بود، مؤ‌سسه‌ بانکداری‌
و بیمه‌ اسلامی‌ را در لندن‌ تأسیس‌ کرد. وی‌ هم‌ اکنون‌ ریاست‌ این‌ مؤ‌سسه‌ را
بر عهده‌ دارد. این‌ مؤ‌سسه‌ در ده‌ سال‌ گذشته‌ کمک‌های‌ مالی‌ شایان‌ توجهی‌ را
به‌ آموزش‌ و تربیت‌ متخصصان‌ در زمینه‌های‌ بانکداری‌ و بیمه‌ اسلامی‌ اختصاص‌
داده‌ است.


            ‌بالغ‌ بر
430 دانشجو در دوره‌های‌ آموزش‌ از راه‌ دور این‌ مؤ‌سسه، جهت‌ آموزش‌ بانکداری‌ و
بیمه‌ اسلامی‌ نام‌نویسی‌ کرده‌اند. 120 نفر تاکنون‌ فارغ‌التحصیل‌ شده‌اند.
بسیاری‌ از دانشجویان‌ این‌ دوره‌ها در هنگام‌ نام‌نویسی‌ از درجه‌ فوق‌لیسانس‌ و
دکترای‌ مدیریت‌ بازرگانی‌ برخوردار بوده‌اند. این‌ مؤ‌سسه‌ تنها نهادی‌ است‌ که‌
به‌ طور وسیع‌ به‌ چاپ‌ و انتشار ادبیات‌ بانکداری‌ اسلامی‌ همت‌ گمارده‌ است‌ و
علاوه‌ بر انتشار کتاب‌های‌ علمی‌ و کتب‌ راهنما، ماهنامه‌ چشم‌انداز جدید
(New Horizon)  را منتشر می‌کند.


            ‌اهداف‌ این‌
مؤ‌سسه‌ عبارت‌ است‌ از: آموزش‌ کارمندان‌ بانکداری‌ اسلامی؛ تبلیغ‌ بانکداری‌ و
بیمه‌ اسلامی؛ تبلیغ‌ بانکداری‌ و بیمه‌ اسلامی‌ از طریق‌ کنفرانس‌ها، سمینارها،
سخنرانی‌های‌ علمی‌ و آگهی‌ها؛ کمک‌رسانی‌ و مشاوره‌ در امور بانکداری‌ و بیمه؛
توسعه‌ ابزارهای‌ تأمین‌ مالی‌ اسلامی؛ سازماندهی‌ دوره‌های‌ آموزشی‌ برون‌ مرزی؛
و تحقیق‌ و پژوهش‌ در موضوعات‌ وابسته‌ به‌ بانکداری‌ اسلامی‌ و بیمه. و فعالیت‌های‌
مؤ‌سسه‌ به‌ شرح‌ زیر است: انتشار ماهنانه‌ چشم‌انداز جدید؛ خدمات‌ مشاوره‌ای؛ سخن‌رانی‌
علمی‌ ماهیانه؛ برنامه‌ آموزشی‌ پیشرفته‌ برای‌ مدیران‌ عامل‌ ارشد و میانه؛ حمایت‌
و مشارکت‌ در کنفرانس‌های‌ اقتصاد اسلامی؛ انتشار کتاب‌هایی‌ نظیر دایرة‌المعارف‌
و دفاتر راهنما در زمینه‌ تأمین‌ مالی‌ اسلامی‌ (مالیه‌ اسلامی)؛ مشاوره‌ و کمک‌رسانی‌
به‌ دانشجویانی‌ که‌ به‌ دنبال‌ برنامه‌های‌ تخصصی‌ و مطالعات‌ دکترا در زمینه‌
بانکداری‌ و مالیه‌ اسلامی‌ هستند؛ پذیرش‌ عضویت‌ در رده‌های‌ مختلف؛ ارتقای‌ سطح‌
تحقیق‌ و توسعه‌ در زمینه‌ مالیه‌ اسلامی؛ توسعه‌ کمی‌ تکنولوژی‌ اطلاعات‌ به‌
ویژه‌ مرتبط‌ با مالیه؛ ایجاد بانک‌ اطلاعات‌ اسلامی‌ بر روی‌
CD - Rom ؛ و پاسخ‌ دادن‌ به‌
پرسش‌ها و نیازمندی‌های‌ گوناگون‌ در زمینه‌ مالیه‌ اسلامی.


            ‌برای‌
اطلاع‌ از کتب‌ منتشر شده‌ توسط‌ مؤ‌سسه‌ می‌توانید در همان‌ صفحه‌ اصلی، پیوند
Publications را
کلیک‌ کنید. این‌ کتاب‌ها عبارت‌اند از:


-1 بانکداری‌ اسلامی‌ و عملکردهای‌ آن‌ / ظفر احمدخان. این‌ کتاب‌
راهنمای‌ ساده‌ و مفید برای‌ بانکداران‌ در سطوح‌ متوسط‌ و پایین‌ مدیریت‌ است.


-2 گلچین‌ بانکداری‌ اسلامی‌ / اسمأ صدیقی. این‌ مجموعه، اطلاعات‌
ارزشمندی‌ را درباره‌ جنبه‌های‌ مختلف‌ بخش‌ تأمین‌ مالی‌ اسلامی‌ که‌ در دو دهه‌
گذشته‌ رشد کرده‌ است، در اختیار می‌گذارد.


-3 دایرة‌المعارف‌ بانکداری‌ و بیمه‌ اسلامی. این‌ کتاب‌ مجموعه‌ای‌
از اطلاعات‌ را در سطح‌ وسیعی‌ از عناوین‌ در بر دارد و هم‌چنین‌ شامل‌ مجموعه‌ای‌
از بانک‌های‌ اسلامی، مؤ‌سسات‌ مالی‌ تحقیقاتی‌ و آموزشی‌ اسلامی‌ و یک‌ کتابشناسی‌
جامع‌ است.


-4 مجموعه‌ای‌ فشرده‌ از فتاوای‌ شرعی‌ در مورد عملکردهای‌ بانک‌های‌
اسلامی‌ / یوسف‌ طلال‌ دِلورنزو.


5 - دفتر راهنمای‌ مؤ‌سسات‌ و بانک‌های‌ اسلامی‌ در سراسر جهان.
این‌ کتاب‌ شامل‌ جزئیات‌ و برخی‌ اطلاعات‌ دربارة‌ مؤ‌سسات‌ مالی‌ اسلامی‌ در
سراسر جهان‌ است.


6 - سیری‌ در بانکداری‌ اسلامی‌ / شهزاد شیخ. مجموعه‌ گفتارها و
مباحثات‌ که‌ در طی‌ دو دهه‌ گذشته‌ جزء داغ‌ترین‌ بحث‌ها در مورد توسعه‌ بانکداری‌
اسلامی‌ و مالیه‌ بوده، در این‌ کتاب‌ جمع‌آوری‌ شده‌ است.


-7 راهنمای‌ بیمه‌ اسلامی‌ (تکافل) سال‌ 2000 میلادی. این‌ راهنما
از اولین‌ کتب‌ در نوع‌ خود است‌ که‌ به‌ بیان‌ مفهوم‌ بیمه‌ اسلامی‌ و عملکرد
گروه‌های‌ بیمه‌گر اسلامی‌ می‌پردازد.


8 - برداشت‌ اروپایی‌ از بانکداری‌ اسلامی‌ / اًدی‌ جورج. این‌
کتاب‌ شامل‌ دیدگاه‌های‌ رؤ‌سای‌ برخی‌ از بانک‌های‌ عمده‌ اروپایی‌ و دفاتر حقوقی‌
و حسابداری‌ و شخصیت‌های‌ علمی‌ اروپا است.


-9 مقالاتی‌ در بانکداری‌ اسلامی‌ / معظم‌ علی. این‌ نوشته‌ به‌
مجموعه‌ مقالات‌ اولین‌ سمینار بانکداری‌ اسلامی‌ در اسلام‌آباد پاکستان‌ اختصاص‌
دارد.


-10 مسائل‌ حسابداری‌ در بانکداری‌ اسلامی‌ / با مقدمه‌ عمر علی‌
(مدیر عامل‌ دارالمال‌ الاسلامی). این‌ کتاب‌ نیازهای‌ ضروری‌ اقتصاددان‌ها و
بانکدارها و حسابدارها را در زمینه‌ حسابداری‌ اسلامی‌ برطرف‌ می‌کند.


-11 بانکداری‌ اسلامی‌ - یک‌ نگاه‌ کلی‌ / دافانیه‌ بیوک‌ مستر
(مشاور مؤ‌سسه‌ بانکداری‌ و بیمه‌ اسلامی). این‌ کتاب‌ یک‌ طیف‌ گسترده‌ از عناوین‌
اقتصادی‌ را پوشش‌ می‌دهد.


-12 در جست‌وجوی‌ یک‌ مدل‌ اقتصاد اسلامی‌ / ابن‌الحسن. این‌ کتاب‌
مجموعه‌ مقالات‌ ارائه‌ شده‌ در سمیناری‌ است‌ که‌ به‌ وسیله‌ دانشگاه‌ الازهر در
قاهره‌ برگزار شده‌ بود.


-13 بانکداری‌ اسلامی‌ و مسائل‌ و مشکلات‌ آن‌ / معظم‌ علی. این‌
نوشته‌ با شناسایی‌ مسائل‌ و برجسته‌کردن‌ مشکلات‌ می‌تواند پایه‌ای‌ برای‌ تحقیق‌
قرار گیرد.


-14 بانکداری‌ اسلامی‌ و استراتژی‌های‌ همکاری‌های‌ اقتصادی‌ /
معظم‌ علی. مجموعه‌ مقالات‌ کنفرانس‌ تداوم‌ بانکداری‌ اسلامی‌ که‌ در بادن‌ بادن‌
آلمان‌ برگزار گردید، در این‌ کتاب‌ گردآوری‌ شده‌ است.


-15 تاملی‌ در بانکداری‌ اسلامی‌ / معظم‌ علی. هدف‌ این‌ کتاب‌
تحلیل‌ صنعت‌ بانکداری‌ اسلامی‌ و آغازگر بحث‌ گفت‌وگو دربارة‌ آن‌ است.


-16 بانکداری‌ اسلامی‌ و بلوغ‌ آن‌ / معظم‌ علی. مقاله‌ای‌ است‌ که‌
توسط‌ معظم‌ علی‌ در کنفرانس‌ بانکداری‌ اسلامی‌ لندن‌ ارائه‌ شده‌ است.


            ‌در سمت‌
راست‌ صفحه‌
Publication  اگر روی‌New Horizon  کلیک‌ کنید، مجله‌ چشم‌انداز جدید ظاهر می‌شود که‌
عنوان‌ کامل‌ آن‌ به‌ صورت‌ زیر است:


            on
- Global Perspectiveom lslamic BankingzNew Hori


این‌ مجله‌ مقالات‌
علمی‌ را در جنبه‌های‌ مختلف‌ بانکداری‌ و مالیه‌ اسلامی‌ و گزارش‌های‌ وقایع‌ و
رخدادهای‌ بین‌المللی‌ را منتشر می‌کند، هم‌چنین‌ نتایج‌ مالی‌ بانک‌های‌ اسلامی‌
را به‌ چاپ‌ می‌رساند و به‌ صورت‌ ماهیانه‌ منتشر می‌شود. در زیر صفحه‌ پیوندهای‌
نحوه‌ اشتراک‌ و دریافت‌ مجله، فهرست‌ مطالب‌ آخرین‌ شماره‌ مجله‌ را می‌توانید
ملاحظه‌ کنید.


            ‌اگر روی‌
پیوند
lslamic Banking  کلیک‌ کنید، در سمت‌ راست‌ صفحه‌ ظاهر شده‌ می‌توانید با کلیک‌
کردن‌ روی‌
Article of mlonth the  چهار مقاله‌ از پژوهشگران‌ برجسته‌ را مشاهده‌ کنید که‌ همه‌
آن‌ها مقاله‌ ماه‌ بوده‌ و
Full Text  هستند.


            ‌اگر روی‌
پیوند
Takaful  در سمت‌ چپ‌ صفحه‌ کلیک‌ کنید، صفحه‌ تکافل‌ برای‌ شما ظاهر می‌شود. در
این‌ صفحه‌ خواننده‌ با مفهوم‌ بیمه‌ اسلامی‌ آشنا می‌شود. در سمت‌ راست‌ این‌
صفحه‌ دو پیوند یافت‌ می‌شود: یک‌ پیوند مربوط‌ به‌ لیست‌ کمپانی‌های‌ بیمه‌کننده‌
می‌باشد و در پیوند دیگر می‌توانید مقالات‌ علمی‌ روز مربوط‌ به‌ تکافل‌ را ملاحظه‌
کنید (برای‌ این‌ کار روی‌ پیوند
Ariticleofthe month  کلیک‌ کنید). تمام‌
این‌ مقالات‌
Full  Text هستند. با کلیک‌ کردن‌ روی‌Shariah Rulings  وارد صفحه‌ قوانین‌
شریعت‌ می‌شوید. در این‌ صفحه‌ اگر پیوند
Article of the month  را کلیک‌ کنید با دو
مقاله‌ جالب‌ درباره‌ ربا و اثرات‌ اقتصادی‌ و اجتماعی‌ آن‌ آشنا خواهید شد. همه‌
این‌ مقالات‌ نیز
FullText هستند.


 The
Institate of lslamic Banking and lnsurance, london, UK.1


 


 



  • کلمات کلیدی :
  • ¤ نویسنده: مهندس

    کنکاشی در شاخصه های اقتصاد اسلامی (چهارشنبه 88/1/26 :: ساعت 4:26 عصر )
      
    نوشته:مرتضی اصفهانی    
    آنچه مسلم است وظیفه امروز ما تلاش برای جمع بین یافته ها و تلاشهای صورت گرفته در باب اقتصاد اسلامی و برطرف کردن نقائص آن تا رسیدن به یک مجموعه مدون است مجموعه ای که در تعریف اصول و فلسفه و نظام اقتصادی اسلام شکها را بر طرف کرده و به سیستم و تدوین سیاستها ونهادها رسیده باشد لکن باید توجه داشت که امکانات ما در نشریه چنین امر بزرگی را بر نمی تابد و امید است که با توفیق خداوند متعال این امر در جایگاه شایسته تری به جد پیگیری گردد.    
    از آنجا که تلاش حکومت اسلامی در هدایت و اداره جامعه بدون در نظر گرفتن نحوه نگرش اسلام در جنبه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی چندان راهبردی نخواهد بود، به تحقق جامعه اسلامی منجر نمی گردد؛ از ابتدای شکل گیری جمهوری اسلامی پس از انقلاب سال 1357 به رهبری حضرت امام خمینی(ره) طرح مسأله اقتصاد اسلامی و نظام اقتصادی اسلام جدیت و گستردگی بیشتری به خود گرفت و در محوریت انتظارات حکومت نوپای اسلامی از دو نظام آموزش عالی کشور یعنی حوزه و دانشگاه قرار گرفت اکنون دیگر بحثهای انتزاعی پیرامون اصول و فلسفه اقتصاد اسلامی یا چگونگی ساختار نظام اقتصادی اسلامی راه گشا نبود بلکه در مسائل عینی و اجرائی تدبیر معیشت مردم و حفظ تعادل اقتصادی کشور نیاز به راهبردهای کلان اقتصادی برآمده از اسلام به شدت احساس می شد، تبیین وظیفه اقتصادی دولت در اسلام و تدوین سیستم ها و نهادهای آن، تعیین سیاستهای کلان اقتصادی مورد نظر اسلام بانکداری اسلامی، جمع بین مالیات های اسلامی و مالیات های مرسوم کشور همه و همه مسائلی نبود که به سرعت تدوین و در اختیار دولت انقلابی قرار گیرد. حال آنکه در بعضی موارد یافته های متفکران اسلامی در باب اقتصاد قابلیت های اجرایی نداشت یا در عمل با کل نظام اقتصادی موجود در تعارض بود که حتی در بعضی موارد به عدم انتشار آن منتهی می شد از سوی دیگر شکل گیری اقتصاد بر مبنای اصول غیر اسلامی انجام شده بود و تغییر ساختاری امری ساده و بی خطر جلوه نمی کرد و همه این مسائل باعث شد که تغییر شکل نظام اقتصادی کشور به شکل نظامی بر آمده از اسلام جز در موارد خاص مثل تغییرات مختصر سیستم بانکداری به زمانی دیگر موکول شود زمانی که بتوان به صراحت از اصول مدون اقتصاد اسلامی سخن گفت؛
    نظام اقتصادی اسلام را به روشنی شناخت و آنچه را از آن به سیستم تعبیر می شود درک کرد.
    آنچه مسلم است وظیفه امروز ما تلاش برای جمع بین یافته ها و تلاشهای صورت گرفته در باب اقتصاد اسلامی و برطرف کردن نقائص آن تا رسیدن به یک مجموعه مدون است مجموعه ای که در تعریف اصول و فلسفه و نظام اقتصادی اسلام شکها را بر طرف کرده و به سیستم و تدوین سیاستها ونهادها رسیده باشد لکن باید توجه داشت که امکانات ما در نشریه چنین امر بزرگی را بر نمی تابد و امید است که با توفیق خداوند متعال این امر در جایگاه شایسته تری به جد پیگیری گردد.
    لکن آنچه از دست و توان ما در این مختصر بر می آید عرضه کردن روندی اجمالی از مباحث اقتصاد اسلامی است که صرفاً جهت آشنا شدن خوانندگان با مطالب مطرح در این مقوله مفید است باشد که انگیزه ای جهت تلاشی مدون و در راستای پژوهش های علمی ایجاد گردد. ما همواره در نشریه ذکر به دنبال چاپ یک سری مباحث اقتصادی اسلامی بوده ایم و مطلع شدیم که جناب استاد عسگراولادی در جلساتی که به طور منظم در حدود بیست سال گذشته برگزار شده به ایراد سخنرانی در موضوع اقتصاد اسلامی نموده اند که نگرشی توأمان علمی و فقهی به فلسفه و نظام اقتصادی اسلام است وکمتر به سیستم و سیاستها پرداخته شده تلاش ما در به دست آوردن مطالب جلسات مذکور به تهیه یادداشتهای مجمل چند تن از افرادی که حضور مستمر داشته اند انجامید اگر چه تمام سعی ما بر این است که مشروح مباحث را تهیه کرده در اختیار خوانندگان بگذاریم و این مطالب بدون دخل و تصرف از نظر خوانندگان بگذرد لکن مادامی که دستیابی به مشروح مباحث ممکن نباشد در ستون نگاهی به اقتصاد اسلامی ارائه مطالب و سرفصلهای اقتصادی اسلامی صرفاً با محوریت چکیده این جلسات و با استفاده از سایر منابع و شرح مختصر عرضه می گردد به امید آنکه توفیق خداوند متعال یار ما گشته و سیر عرضه مطالب مورد استفاده و مثمر ثمر واقع گردد.
    از آنجا که لازمة ورود به بحث اقتصاد اسلامی شناخت یک سری کلید واژه هاست ابتدا به تعریف یک سری از کلید واژه های کلی پرداخته سپس بحث را پی می گیریم در این میان شناخت لغوی کلمه اقتصاد خود نکته ای قابل توجه است اقتصاد در لغت به معنی میانه روی است و این دقیقاً عکس مفاهیمی است که امروزه در علم اقتصاد رایج جهان یعنی همان اقتصاد بازار (سرمایه داری) مطرح می گردد که همه بر محوریت حداکثر یابی در لذت و سود است و جالب اینجانست که حتی نام لاتین اقتصاد نیز که ریشه یونانی دارد و از قرنها قبل رایج است یعنی ECONOMY به معنی علم تدبیر منزل می باشد و در آن نیز اثری از تکاثرهای امروزی بشر دیده نمی شود این خود می تواند دلیلی بر مسخ مفهوم اقتصاد در دنیای مدرن باشد که به نوعی از معنی اولیه و وجه تسمیه خود دور گشته است.
    تعریف روز از اقتصاد: امروزه تعاریف خاصی از علم اقتصاد مطرح است که رایج ترین آن علم استفاده بهینه از منابع محدود جهت برآورده ساختن نیازهای نامحدود انسان است که بر سه محور لزوم تخصیص بهینه یا حداکثر استفاده کمیابی منابع و نامحدود بودن نایزهای انسان استوار است.
    صرف نظر از اینکه امروزه علم محض بودن اقتصاد به عنوان علم تجربی محض مردود است تعریف فوق نیز به ادله عقلی و نقلی دارای اشکال می باشد.
    «دلیل عقلی بر ایراد به رکن سوم یعنی نامحدود بودن نیازهای بشر وارد است زیرا در اقتصاد از انسان بحث می شود و نوع نگاه به انسان از اهمیت بالایی برخوردار است آری انسان مدرن به دنبال حداکثر سازی لذت است لذا نیاز های او نیز نامحدود است لکن این انسان مدرن را نمی توان به تمام جهان تعمیم داد خصوصاً هنگامی که قصد صحبت از اقتصاد اسلامی را داریم نگاه ما به انسان خدا محور است انسانی که نیازهای اقتصاد ی را وسیله می بیند نه غایت فلذا نمی تواند نا محدود باشد و اما دلیل نقلی بحث ما به رکن دوم تعریف وارد است و آن وعده خدا بر روزی است که در آیات و روایات مختلف تأکید شده است، در اعتقادات ما روزی بندگان به خودشان حواله نشده و این قابل تأمل است که نظریات اقتصاددانان بدبین مثل مالتوس و پیروانش صرف نظر از توجه به دلایل مخالفانشان در اسلام نیز از دیدگاه عقاید است» فلذا بهتر است از همین ابتدا به تعریف قابل پذیرش تری توبه کنیم«انسان با توجه به تمایلی که به ارضای نیازهای خود دارد سعی می کند که با صرف حداقل تلاش یا هزینه حداکثر نتیجه را بدست آورد این راه و روش اصل اقتصادی نامیده می شود و فرد تحت تأثیر هر مشربی که باشد لازم است بر مبنای این اصل رفتار کند.
    بنابراین اقتصاد علمی است که رابطه انسان را با اشیای مادی مورد نیاز که به رایگان در طبیعت نمی یابد مطالعه میکند مطالعه اقتصاد باید درک، بیان و تا حدی پیش بینی رفتار اقتصادی انسان را امکان پذیر کند این مطالعه باید به بهبود رفاه مادی فردی و شرایط اجتماعی بشر کمک کند بنابراین می توان ادعا کرد که اقتصاد قبل از هر چیز به تجزیه و تحلیل و توضیح شرایط و روابطی که در قلمرو رفاه مادی قرار دارد می پردازد.
    مشاهده شد که عبارات فوق اگر چه تعریفی مدون را در بر نمی گیرد لکن علیرغم روشن ساختن کلیت آنچه بدان اقتصاد گفته می شود فاقد بارایدئولوژیک خاص است و همین ما را در بررسی مسأله یاری بیشتری خواهد داد.
    البته از اقتصاد یا علم اقتصاد تعاریف بسیاری ارائه شده که از اشاره به سایر آنها صرف نظر می کنیم.
    اما آنچه درعلم نبودن اقتصاد گفته شد مربوط به مباحث روش شناسی است البته اقتصاد بعنوان علم انسانی و در مجموعه (هیومانیتیز HUMANITIES) علم است لکن از آنجا که بعضی اصرار بر علم تجربی بودن اقتصاد دارند با یک تحلیل ساده روش شناختی مبنی بر غیر قابل مشاهده بودن پدیده اقتصادی و غیر قابل تکرار بودن مشاهدات اقتصادی این ادعا باطل می گردد زیرا اصول مشاهده حسی (بر مبنای حواس پنجگانه) و تکرار مشاهده واحد به دفعات مکرر جهت اثبات یک فرضیه در علوم تجربی دو اصل اساسی می باشند و این امور در مورد پدیدة اقتصادی اتفاق نمی افتد اینکه اقتصاد نه علم تجربی یا علم اجتماعی بلکه از علوم انسانی محسوب می شود خود به نوعی کلید برسی بحث اقتصاد اسلامی را بدست ما می دهد.
    زیرا نوع نگرش به انسان در مطالعه رفتار او جهت دهنده اصلی است، البته بررسی مقوله انسان اقتصادی از دیدگاه اسلام و مکاتب مختلف خود جایگاه دیگری می طلبد که ان شاء اله در ادامه سیر مباحث به آن پرداخته می شود .
    نظام اقتصادی: در تعریف یک نظام اقتصادی غالباً به سه رکن اهداف اجزا (عناصر) و رابطه اجزا توجه می شود.
    تعدد تعاریف در مورد نظام اقتصادی خود گویای این مطلب است که تعریف تخطی ناپذیری وجود ندارد بر خلاف آنچه در مورد تعریف علم اقتصاد گفته شد در مورد نظام اقتصادی تعریف رایجی که مشهور و مورد استفاده عموم نیز مطرح نیست باشد و هر یک از اقتصاد دانان تعریف خاص خود را ارائه داده اند برای مثال «نظام اقتصادی طبق نظر و زومبارت فرانسوا پرو باید جایگاه مجوعه از عناصر مشخص باشد:
    1) روح یعنی انگیزه مسلط در فعالیت اقتصادی
    2) شکل یعنی مجموعه عناصر اجتماعی و حقوقی و نهادی (نظام مالکیتها مقررات کار نقش دولت) که محدوده فعالیت اقتصادی و روابط میان اشخاص اقتصادی را تعیین می کند.
    3) محتوا یعنی روشهای مادی که بوسیله آن کالا را بدست می آوریم یا تغییر شکل می دهیم»
    البته باید توجه داشت مورد سوم یعنی تکنولوژی تولید در بررسی نظام اقتصادی چندان حائز اهمیت نیست تعریفی که از نظام اقتصادی اسلام مورد بررسی قرار می دهیم عبارت است:« از مجموعه مرتبط و منظم عناصری که در زمینه ـ مالکیت ـ کار ـ سرمایه ـ تعدیل ـ تولید ـ تجارت ـ توزیع ـ مصرف ـ بسیح ـ ربا ـ زکات ـ خمس ـ ارث و انفاق برای رائه موفق ترین زندگی انسانی فعالیت می کند.
    در نظام اقتصادی اسلام: انگیزه فعالیتهای اقتصادی تحصیل رضای خداوند است .
    هدف در نظام اقتصادی اسلام: سلامتی اقتصاد فرد ـ خانواده اجتماع وامت در مسیر تحقیق عدالت اجتماعی و قسط واقعی است .»
    مشاهده می شود که در تعریف فوق آنچه انگیزه فعالیت اقتصادی خوانده می شود کاملاً با تعاریف اقتصادی سرمایه داری (حداکثر یا بی در سود و لذت) متفاوت است واین خود ماهیت رفتار اقتصادی را تغییر می دهد.
    همچنین هدف در اقتصاد اسلامی با تعریف مشهور از اقتصاد کاملاً متفاوت است.
    نظارت در اقتصاد: نظامهای اقتصادی مختلف غالباً دارای مکانیسم های نظارتی مختلف می باشند که همه در وجه دولتی بودن خلاصه می شود نکته مهم در مقوله نظارت در اقتصاد اسلامی این است که نظارت در اقتصاد اسلامی دارای سه وجه است.
    1) نظارت همگانی (مردمی) که در مقوله امر به معروف و نهی ا زمنکر متجلی می شود.
    2) نظارت دولتی مثلاً سازمان بازرسی کل کشور که بر وضع قوانین و بازرسی دولتی متجلی می شود.
    3) اشراف نظارتی امام امت
    باید توجه داشت که دو مورد اول و سوم ویژگیهای منحصر به فرد نظام اسلامی است نظارت مردم به دو صورت متجلی می شود مردم که در وجه امر به معروف و نهی از منکر از اتلاف منابع و اصراف و ضرر رسانی به ثروتهای ملی جلوگیری می کند ونظارت مردم بر دولت که مجدداً در وجه امر به معروف مانع از فساد اقتصادی مسئولین شده و در وجه علمی امر به معروف و نهی از منکر، علمای مردم به دولت باعث اصلاح سیاستهای اقتصادی و حتی مانع اتخاذ سیاستهای غلط اقتصادی می گردد که نشان دهنده فضای باز و انتقاد پذیری بالا در ساختار اقتصادی حکومت اسلامی و نشاندهنده احساس مسئولیت بالای مردم و علما در جامعه اسلامی نسبت به سرنوشت جامعه است.

           


  • کلمات کلیدی :
  • ¤ نویسنده: مهندس

    نگاهی به اسلام و توسعه پایدار (چهارشنبه 88/1/26 :: ساعت 4:26 عصر )
















     
       ? نویسنده: ‌حسن‌ - دادگر / عسگر - دیرباز

    ? منبع: سایت - باشگاه اندیشه


     
     

    توسعه‌
    یکی‌ از مفاهیم‌ جدیدی‌ است‌ که‌ وارد حوزه‌های‌ گوناگون‌ زندگی‌ اجتماعی‌
    انسان‌ امروز شده‌ است‌. توسعه‌ اگرچه‌ مفهومی‌ جدید و امروزی‌ است‌ امّا
    به‌ لحاظ‌ وسعت‌ حوزه­ی‌ کاربرد آن‌ تأثیرات‌ عمیقی‌ بر مفاهیم‌ سیاسی‌،
    اقتصادی‌ و اجتماعی‌ جوامع‌ بشری‌ نهاده‌ است‌. این ‌مفهوم‌ خصوصاً از آن‌
    جهت‌ که‌ به عنوان‌ هدف‌ نهایی‌ کشورهای‌ در حال‌ توسعه‌ برای‌ پیوستن‌
    به‌ کشورهای‌ توسعه‌ یافته‌ مورد توجه‌ قرار گرفته ‌است‌، اهمیت‌ ویژه‌ای‌
    دارد. اگرچه‌ به‌ اعتقاد برخی‌ متفکران‌ غربی ‌وقوع‌ فرایند توسعه‌ در
    کشورهای‌ جهان‌ سوم‌ آثار زیانبار فرهنگی‌ ـ اجتماعی‌ متعددی‌ را در پی‌
    دارد اما واقعیت­ها، نیازها و روابط‌ حاکم‌ بر جهان‌ آن‌ را اجتناب‌ناپذیر
    و ضروری‌ ساخته‌ است‌. دسترسی‌ و مشارکت‌ اگرچه‌ به عنوان‌ دو اصل‌ برای‌
    تحقق‌ توسعه‌ در نظر گرفته‌ می‌شود، امّا ایجاد یک‌ توازن‌ همه‌ جانبه‌ را
    می‌توان‌ مهمترین‌ رکن‌ آن ‌برشمرد. اصل‌ توسعه‌ متوازن‌ انسان‌ را به‌
    فکر حفاظت‌ از منابع‌ تجدیدناپذیر طبیعی‌ انداخت‌ و بدین‌گونه‌ اصل‌
    توسعه‌ پایدار مطرح ‌شد.

    به‌
    اعتقاد ما مسلمانان‌ زمانی‌ فرا خواهد رسید که‌ توجه‌ به ‌اصل‌ توسعه‌
    پایدار به عنوان‌ یکی‌ از آموزه‌های‌ مکتب‌، انسان‌ را از اتلاف‌ منابع‌
    تجدیدناپذیر باز خواهد داشت‌ و بدین ‌ترتیب‌ تمام‌ ارکان‌ کره‌ خاکی‌ در
    تعادل‌ بسر خواهند برد.

    کتاب حاضر که از انتشارات کانون اندیشه جوان می­باشد، به بررسی این مفهوم پرداخته است.

     این مجموعه شامل قسمت­های زیر است:

     

    - فصل‌ یکم: شناخت‌ و بررسی‌ اجمالی‌ توسعه ی‌ پایدار

    • مقدمه: توسعه ی‌ پایدار از تئوری‌ تا عمل‌

    • سیر تحول‌ مفهوم‌ رشد و توسعه‌ ی اقتصادی‌

    • علل‌ شکل‌گیری‌ مفهوم‌ توسعه ی پایدار

    • چگونگی‌ شکل‌گیری‌ مفهوم‌ توسعه ی‌ پایدار و تعاریف‌ آن‌

    • جمع‌بندی‌ ویژگی‌های‌ توسعه ی پایدار

    • روند بین‌المللی‌ مجامع‌ مربوط‌ به‌ توسعه ی‌ پایدار

    • توجه‌ جهانی‌ به‌ محیط‌ زیست‌

    • کنفرانس‌ لاهه؛ ارائه‌ دستور کار عملی‌

    • اجلاس‌ سران‌؛ بالاترین‌ اجتماع‌ در مورد توسعه ی پایدار

    • توجه‌ به‌ توسعه ی‌ پایدار در دهه‌ 1990

    • نتیجه‌ توجهات‌ بین‌المللی‌ در مورد توسعه ی‌ پایدار

    • چگونگی‌ اندازه‌گیری‌ توسعه ی‌ پایدار؟

    • شاخص‌های‌ معرف‌ توسعه ی‌ پایدار

    • لزوم ‌بازیافت‌ زائدات‌ و ارزیابی‌ پیامدهای‌ زیست‌محیطی‌ توسعه‌

     

    - فصل‌ دوّم: عوامل‌ ناپایداری‌ توسعه‌

    • مقدمه: آینده‌ سیاره‌ را چگونه‌ می‌بینیم‌؟

    • تکنولوژی‌ مخرّب‌ و ناپایداری‌ توسعه‌

    • شکاف‌ شمال‌ ـ جنوب‌؛ عاملی‌ در ناپایداری‌ توسعه‌

    • جمعیت‌، فقر، محیط‌ زیست‌ و ناپایداری‌ توسعه ی‌ اقتصادی‌

    • عوامل‌ مخرّب‌ دیگر محیط‌ زیست‌ و ناپایداری‌ توسعه ی‌ اقتصادی‌

    • نتیجه‌گیری‌: راه‌حل‌ عملی‌ کدام‌ است‌؟

     

    - فصل‌ سوّم‌: اسلام‌ و توسعه ی پایدار اقتصادی‌

    • مقدمه‌

    • دیدگاه‌ کلی‌ اسلام‌ درباره ی‌ توسعه ی‌ پایدار

    • ترسیم‌ چگونگی‌ تحقق‌ توسعه ی‌ پایدار در پرتو تعالیم‌ اسلامی‌

    • تعالیم‌ اسلامی‌ و عوامل‌ ناپایداری‌ توسعه‌

    • توسعه‌ و رشد تکنولوژی‌

    • هدایت‌ صحیح‌ طرف‌ تقاضا و مصرف‌ و توسعه ی‌ پایدار

    • رشد جمعیت‌ و تخریب‌ محیط‌ زیست‌

    • خلاصه‌ و نتیجه‌گیری‌

     


    < type="text/java">startajaxtabs("maintab")
    ? دریافت فایلهای پیوست

    ?  کتاب 


  • کلمات کلیدی :
  • ¤ نویسنده: مهندس

    <   <<   101   102   103   104   105   >>   >

    لیست کل یادداشت های این وبلاگ
    مترجم لغتنامه لغت نامه فرهنگ لغت آن لاین آنلاین translator dicti
    برندگان جایزه نوبل فیزیک در سال 2008
    سال جهانی نجوم -جهان برای کشف از آن تو
    کلاس آموزش ضمن خدمت زبان تخصصی فیزیک
    نمونه کلید واژه های اپتیک (زبان تخصصی فیزیک دبیرستان)
    ماشین چکه ای شمع
    موتور الکتریکی ساده
    پلاسما (فیزیک)
    معمای هولمز(فیزیک)
    ساختار اتم (فیزیک ،مقالات)
    رشته مهندسی مواد
    منشاء میدان مغناطیسی زمین
    سرعتی بالاتر از سرعت نور
    آلدئیدها و کتونها
    مصرف شکلات شیری پس از ورزش و کار سخت
    [همه عناوین(353)][عناوین آرشیوشده]

    »» منوها
    [ RSS ]
    [ Atom ]
    [خانه]
    [درباره من]
    [ارتباط با من]
    [پارسی بلاگ]

    بازدید امروز: 40
    بازدید دیروز: 129
    مجموع بازدیدها: 216046
     

    »» درباره خودم
     

    »»دسته بندی یادداشت ها
     

    »» آرشیو نوشته های قبلی
     

    »» لوگوی خودم
     

    »» اشتراک در وبلاک
     
     

    »» دوستان من
     

    »» لوگوی دوستان من