![]() |
4 بانک مقالات فارسی 3 |
![]() |
شب یلدا
**********
سرآغاز
در ازل هرمزد بود و اهریمن ؛ یکی در روشنایی لایتناهی بر فراز ، و دیگری در تاریکی بی پایان ، در فرود . هرمزد دارنده ی علم مطلق ، از بودن اهریمن و آمیختگی دو آفرینش و نبرد آینده آگاهی داشت . پس آفرینش را ، که ابزار جدایی فرجامین است ، به مینوئی بیافرید . سه هزار سال از آفرینش مینوئی هرمزد گذشت که تازش اهریمن سرگرفت . در آغاز تازش ، اهریمن دیوان را ساخت و به جهان روشنان برتاخت . هرمزد زمان کارزار را به نه هزار سال پیمان نهاد و با سرودن اَهونَوَر او را باز به تاریکی مدهوش افکند ، به سه هزار سال
راندن اهریمن جز به روائی آفرینش نشود و آفرینش جز به زمان رواج نیابد و با خلق زمان ، ناگزیر هر دو آفرینش پدید می آیند : آفریدگان هرمزد و آفریدگان اهریمن .
پس هرمزد زمان بیکران را کرانمندی بخشید و تن آفریدگان خویش را از روشنایی پدید آورد و نیز وای ِ درنگ خدای ، خدای جنگ و مکان ، را که ابزار آفرینش است .
اهریمن ، به مقابله ، تن خاکستری تباه آفریدگان خویش را ساخت و در برابر هر آفریده ی نیک ِ هرمزد ، به خلقی زشت و پلید دست یازید . هرمزد جهان را از قوه به فعل در آورد و به بهری از آفرینش مینوئی خویش صورت مادی و گیتی داد
از اَهونَوَر مینوی ِ سال فراز شد که اکنون ، در دوران ِ آمیختگی ، نیمی روشن و نیمی تاریک ، سیصد و شصت و پنج شبان روز است که برش زمان ِ درنگ خدای است و هر دو آفرینش برای نبرد در او روائی یافتند
***بندهش***
**********
در ایران باستان روز و روشنایی نماد ِ هرمزد (در اوستا اهورا مزدا) و شب و تاریکی نماد ِ اهریمن (در اوستا انگره مینیو) بودند
و به همین دلیل آتش را که در شب تنها منبع روشنایی بود مقدس شمرده1 و از آن به عنوان ِ ابزاری مقدس برای مبارزه با تاریکی و ظلمت ِ اهریمنی استفاده می کردند
در شب یلدا2 تاریکی و ظلمت به نهایت خود می رسد و بعد از شب یلدا روز کم کم بلند تر می شود بنابراین اعتقاد براین بوده که شب یلدا ، شب ِ تولد مهر (خورشید)3 است پس مردم بیدار مانده زایش مهر (میترا) را جشن می گرفتند و از طرفی چون قدرت اهریمن در این یلدا به واسطه ی بلند بودن شب و تاریکی زیاد است مردم با افروختن آتش نیروهای اهریمنی را فراری می دادند تا اهریمن نتواند به مهر ِ تازه متولد شده آسیبی برساند
پ . ن 1 :
دو متن مزدیسنی زیر نیز تصدیق کننده ی این ادعا هستند :
"هرمزد از روشنی بیکران آتش را آفرید" و
"هرمزد آتش را چون اخگری آفرید و بدو درخشش از روشنی بیکران پیوست"
این دو متن به ما نشان می دهند که در نزد ایرانیان باستان آتش پاره ای از روشنی بیکران ِ هرمزد بوده است .
پ . ن 2 :
کلمه ی یلدا به معنی زایش و تولد می باشد ، اکثرا بر این اعتقادند که این واژه مربوط به زبان سریانی (آرامی) است
پ . ن 3 :
بسیاری از محققان معتقدند ، دینی که امروزه مسیحیان به آن معتقدند تحت تاثیر مکتب مهرپرستی ایرانیان قرار گرفته و حتی بعضی پا را فراتر گذاشته و ادعا کرده اند که عیسی (که مسیحیان به او معتقدند) همان مهر (میترا) می باشد
بنابراین تولد مسیح نیز همان شب یلدا می بوده که البته در طی تاریخ چند روزی جا به جا شده است (جالب اینجاست که تاریخ تولد عیسی در قرن سوم میلادی یعنی 300 سال بعد از خود ِ عیسی در شورای کلیسای کاتولیک تصویب شد)
بسیاری از سنت های مسیحیان نمونه برداری شده از رسومات میترائیسم ایرانی است از جمله :
یکشنبه که روز مقدس مسیحیان است همچنان روز خورشید خوانده می شود (در ایران باستان به یکشنبه ، مهرشید می گفتند که به معنی روز خورشید می باشد) Sunday
عیسی نیز مانند مهر از مادری باکره متولد می شود
عیسی نیز مانند مهر پسر ِ خداست
نواختن ناقوس ، استفاده از درخت کاج در کریسمس ، استفاده از رنگ قرمز برای بابانوئل و ...