اقتصاد - بانک مقالات فارسی

4 بانک مقالات فارسی 3

اقتصاد اسلامی در گذر تاریخ (چهارشنبه 88/1/26 :: ساعت 4:26 عصر )

علی باقری

اندیشه اقتصاد اسلامی هم اکنون به عنوان یک موضوع مورد توجه اقتصاددانان
مسلمان و غیرمسلمان قرار گرفته است و بررسی تاریخچه این اندیشه و مراحل رشد آن می
تواند ما را در شناخت خاستگاه ها، نقاط ضعف و قوت آن یاری رسانده و رشد آن را
تسریع نماید.

ادبیات اقتصاد اسلامی در اوایل قرن بیستم بشدت مورد توجه قرار گرفت و
گسترش یافت، مهم ترین دلایل توجه به اقتصاد اسلامی عبارت بود از:

1) استقلال کشورهای اسلامی، کشور پاکستان در، 1947 اندونزی در 1945 و همین طور کشور
الجزایر، تونس و سایر کشورها در این دهه ها که از استعمار کهنه نجات پیدا می کنند
و تنظیم اقتصاد خویش را برعهده می گیرند.

2) در این دوران جهان به بلوک غرب و شرق تقسیم شده بود، بلوک شرق به رهبری
شوروی آموزه های مارکس را تبلیغ کرده و گسترش می دهد.

عالمان دینی با مراجعه به اندیشه های مارکس درمی یابند که ایده های وی
مخالف دین و اسلام بوده و پذیرفتن الگوهای کمونیستی مستلزم دست کشیدن از دین و
آئین اسلام می باشد.

3) کشورهای غربی که دارای نظام سرمایه داری بودند درگیر بحران بزرگ 1929 می شوند، میزان بیکاری
بسیار افزایش یافته، کارخانجات ورشکسته شده و اقتصاد سرمایه داری درگیر رکودی می
شوند که توانایی تفسیر و برون رفت از آن را ندارند.

علمای دین الگوبرداری از نظام سرمایه داری را نیز نمی پذیرند زیرا علاوه
بر وجود بحران دارای نهادهای ربوی است که صریحاً مورد نهی اسلام می باشد.

با توجه به این سه حادثه توجه اندیشمندان به اقتصاد مثبتی بر تعالیم اسلام
جلب می شود مخصوصاً وجود سابقه تمدن اسلامی در قرون اولیه را دلیل روشنی بر عملی
شدن آن می یابند.

اولین کتاب ها به زبان اردو نوشته می شود، می توان از کتاب الاقتصاد
الاسلامی نوشته سیدمناظر احسن جیلانی و کتاب النظام الاقتصاد الاسلامی نوشته محمد
حفیظ الرحمن که به زبان اردو بودند نام برد. در شبه جزیره هند، پاکستان، اقتصاد
اسلامی توسط ابوالاعلی مودودی و در شمال آفریقا توسط سیدقطب و حسن البنا گسترش
پیدا می کند. اینان شخصیت های برجسته ای بودند که افکار مسلمانان را تحت تأثیر
قرار داده و راه بازگشت به تعالیم اسلام را معرفی نمودند. نویسندگان دهه سوم و
چهارم قرن بیستم عموماً تحصیلات دانشگاهی نداشتند و اغلب از علمای دین بودند.
نوشته های این دوره عموماً به انتقاد از مکاتب سرمایه داری و کمونیستی می پرداخت و
مباحث اقتصاد اسلامی را به صورت پراکنده مورد توجه قرار می داد. در دهه پنجم قرن
بیستم برخی از دانشگاهیان نیز به اقتصاد اسلامی می پردازند. از پیشتازان این گروه
دکتر انور اقبال قریشی می باشد که با تألیف کتاب «الاسلام و نظریه الفائده» در 1946 سعی نمود، نظریه بهره را
مورد انتقاد قرار دهد. در این دوران مباحثی همچون تحریم ربا، فریضه زکات، نقش دولت
و توزیع ثروت مهم ترین موضوعاتی هستند که محافل علمی مسلمانان را مشغول نموده است.

در دهه ششم قرن گذشته میلادی، کتابی تحت عنوان «اقتصادنا» توسط شهید
محمدباقر صدر تألیف می شود، این کتاب نقطه عطفی در رشد دانش اقتصاد اسلامی به شمار
می آید زیرا توانست مباحث پراکنده را براساس اصول معینی سازماندهی نموده و مکتب
اقتصاد اسلامی را تدوین نماید، وی در این کتاب علاوه بر این که بنیان اندیشه های
اقتصادی معاصر را مورد نقد قرار می دهد استخراج مکتب اقتصادی اسلام را نیز روشمند
می نماید. این کتاب مورد توجه اندیشمندان زیادی قرار گرفت و تأثیرات آن تاکنون نیز
باقی مانده است.

در این دوره اقتصاد اسلامی پیشرفت آرامی در برخی از دانشگاه ها مخصوصاً
دانشگاه اسلامی در شهر «ام درمان» از کشور سودان و دانشگاه های عربستان سعودی می
نماید و کشورهای اسلامی براساس شرایط اقتصادی و مشکلات خویش به جوانب خاصی از این
دانش توجه می نمایند به طوری که در پاکستان بر زمین، رشد و اداره فعالیت های
اقتصادی، در ترکیه و کشورهای عربی بر جنبه های اجتماعی تأکید می شود. اما موانعی
بر سر راه رشد این دانش قرار داشت از جمله تنوع زبان مسلمانان، عدم ارتباط محققین
مسلمان با یکدیگر، عدم دسترسی به منابع و تحقیقات یکدیگر را می توان نام برد.
علاوه بر اینها مشکل دیگری نیز وجود داشت و عبارت از این بود که اقتصاددانانی که
تحصیلات دانشگاهی داشتند از تحصیلات منظم در منابع دینی بی بهره بودند و به همین
دلیل نمی توانستند از منابع دینی حداکثر استفاده را ببرند. از طرف دیگر عالمان
دینی تسلط کافی به منابع درسی دانشگاهی نداشتند. برای از میان برداشتن این موانع
سمینارهای بین المللی مورد توجه قرار گرفت. نخستین سمینار بین المللی اقتصاد
اسلامی در 1976 در مکه مکرمه و به ریاست
دکتر محمد عمرالزبیر (رئیس دانشگاه ملک عبدالعزیز) برگزار شد. در این سمینار 400 اقتصاددان مسلمان شرکت
کردند، مقالات زیادی مورد بحث قرار گرفت و نتیجه سمینار به صورت کتاب های مختلف
چاپ و منتشر شد. یکی از چهره های برجسته این سمینار دانشمندی پاکستانی به نام
خورشید احمد می باشد.

استمرار سمینارهای بین المللی در سال های بعد و مشارکت علمای دینی و
دانشمندان اقتصادی در این سمینارها با ملیت های مختلف بسیاری از موانع پیش گفته را
از بین برد. تحقیقات اقتصاد اسلامی رشد زیادی پیدا کرد و جایزه ای نیز تحت عنوان
جایزه فیصل برای تحقیقاتی که گامی در پیشبرد اقتصاد اسلامی بردارند اختصاص یافت،
یکی از برندگان این جایزه دکتر نجات الله صدیقی می باشد.

در دهه های هشتم و نهم توجه دانشگاه ها به مباحث اقتصاد اسلامی افزایش می
یابد و مواد درسی مربوط به اقتصاد اسلامی در برنامه های آنان قرار می گیرد، گسترش
ادبیات اقتصاد اسلامی موجب می شود گرایش های خاص در مقاطع دکتری ایجاد شود و پایان
نامه های زیادی در این زمینه نوشته شود، پایه های علمی اقتصاد اسلامی تقویت شد و
مقالات مربوطه در نشریات معتبر بین المللی همچون صندوق بین المللی پول (IMF) چاپ شده است.

همپای تحقیقات علمی، نهادهای پولی و مالی مبتنی بر تعالیم اسلام نیز به
وجود آمد. بانک توسعه اسلامی برای حمایت و کمک به توسعه کشورهای مسلمان تأسیس شد.
مواد موافقتنامه این بانک در کنفرانس وزرای کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در 1974 تصویب و در 1975 به مرحله اجرا درآمد،
سرمایه اولیه این بانک توسط دولت های عربستان سعودی، کویت، بحرین، پاکستان،
بنگلادش، ترکیه و اندونزی تأمین شده است. در سال 1978 ضیاءالحق رئیس جمهور
پاکستان، بانک ها و رهبران مذهبی را بر آن داشت که نظام بهره متداول را کنار زده و
مؤسسات مالی اسلامی را که براساس مشارکت در سود و زیان فعالیت های اقتصادی می باشد
جایگزین آن نمایند. در سال 1983 انجمن بین المللی بانک های اسلامی (IAIB) با شرکت 11 شرکت سرمایه گذاری
اسلامی و بیمه ای تأسیس شد که از جمله اعضای آن می توان به بانک همبستگی اسلامی
(سودان)، بانک اسلامی فیصل (بحرین)، بانک اسلامی قبرس، بانک اسلامی وین (اتریش) و
تعدادی از بانک های اسلامی در سنگال، نیجر و باهاما و شرکت های سرمایه گذاری
اسلامی اشاره کرد. در ایران به سال 1985 همزمان با نوروز تمامی عملیات بانک
ها اسلامی شد. به جز ایران و پاکستان در سایر کشورهای اسلامی بانک های ربوی و
غیرربوی کنار هم فعالیت های خویش را انجام می دهند، بانک های غیرربوی و اسلامی
توانستند در رقابت با بانکداری ربوی ادامه حیات داده و رشد یابند.

اندیشمندان اسلامی پس از موفقیت نسبی بانکداری اسلامی برای حل مشکلات
نقدینگی، گسترش و تعمیق فعالیت های مالی به فکر طراحی ابزارهای مالی اسلامی
افتادند. در دهه 1990 استفاده از ابزارهای
اسلامی شدت گرفت دارایی های مالی به اوراق بهادار تبدیل شده و مورد استفاده قرار
گرفتند همانند صکوک سلف، مرابحه، اجاره، مضاربه، مشارکت، حق الامتیاز، مساقات،
مزارعه و غیره که در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.

منبع: روزنامه ایران

کلمات کلیدی :

¤ نویسنده: مهندس

نظرات دیگران ( )

آموزه‌های اقتصادی پیامبر اعظم (چهارشنبه 88/1/26 :: ساعت 4:26 عصر )

سخن نخست

اقتصاد اسلامی که دانشی نوپا است، ریشه‌ای عمیق در دوران مبارک حضرت پیامبر اکرم دارد و بنیان‌های فکری آن، در زمان حضرت پی‌ریزی شده؛ به همین جهت، مطالعه اقتصاد آن زمان به‌رغم تفاوت‌های فراوانی که با زمان حاضر دارد، در تبیین چارچوب کلّی اقتصاد اسلامی مؤثر است. بدیهی است که در این مطالعه لازم است اقدام‌هایی که حضرت در جایگاه رئیس نظام برای زمان خاص خود انجام داده، از قوانینی که به‌صورت تشریع کلّی برای همه زمان‌ها وضع کرده ‌است، تفکیک شود.
همان‌گونه که شناخت قوانین ثابت برای طراحی چارچوب‌های نظام لازم است آشنایی با اقدام‌های مقطعی پیامبر نیز برای کشف اصول سیاستگذاری و برخورد با پدیده‌های متغیر مفید است؛ برای نمونه یکی از مباحث مهمی که به‌رغم تفاوت‌ شرایط آن با اقتصاد فعلی، دانستن موضع پیامبر اکرم در جایگاه پیامبر و رئیس نظام درباره آن دارای اهمیت است، مسأله سطح قیمت‌ها در عصر تشریع و برخورد پیامبر با آن مسأله است.
درباره تغییر قیمت‌ها در عصر تشریع، دیدگاه‌های گوناگونی وجود دارد. برخی معتقدند که اصولاً‌ مسأله تورم پدیده‌ای نوظهور بوده و سطح عمومی قیمت‌ها در دوران پیامبر تغییر محسوسی نکرده است و فقط برخی از قیمت‌های نسبی تغییر کرده‌اند. در مقابل گروه دیگری اعتقاد دارند که قیمت‌ها در این دوره دارای نوسان بوده است.
افزون بر نتایج علمی مستقیم این تحقیق چون آشنایی با اقتصاد صدر اسلام و رفتار پیامبر در قبال پدیده‌های اقتصادی، یکی از آثار مهم آن، مسأله جبران کاهش ارزش پول است. در صورتی که ثابت شود تغییر سطح قیمت‌ها (افزایش) در عصر تشریع وجود داشته و در چنین شرایطی گرفتن زیادی در قرض به‌طور مطلق ممنوع شده باشد، معلوم می‌شود که الزام‌کردن قرض‌گیرنده به جبران کاهش ارزش پول وام‌دهنده مشروع نیست؛ اما هرگاه چنین چیزی اثبات نشود، مسأله تورم و به تبع آن جبران کاهش ارزش پول مسأله‌ای مستحدثه بوده که حکم آن را باید براساس مبانی و اصول استخراج کرد. حال در حدّ اختصار به ادلّه دو طرف می‌پردازیم.
ادله عدم تغییر قیمت‌ها
کسانی که معتقد به ثبات سطح عمومی قیمت‌ها در عصر پیامبر هستند به ادلّه زیر استناد می‌کنند.
1. با کشش‌بودن عرضه پول و هماهنگی با تقاضای آن
از آن‌جا که در زمان پیامبر اکرم پول از کشورهای روم و ایران و در برابر صادرات به کشور وارد می‌شد، و محدودیتی نیز برای صادرات و واردات وجود نداشت و از طرفی نیز امکان ذوب آن و استفادة غیرپولی چون جواهرات نیز از سکه‌ها وجود داشت، در مقایسه با درآمد ملّی عرضه پول متناسب بود و دلیلی برای افزایش قیمت وجود نداشت.
2. افزایش تولید در قبال افزایش تقاضا
به‌طور معمول‌ سیاست مالی انبساطی باعث افزایش تقاضای کلّ در اقتصاد می‌شود و آن نیز افزایش قیمت‌ها را به‌دنبال دارد؛ مگر این‌که این سیاست، همراه افزایش تقاضای کلّ‌‌، زمینه اشتغال و تولید را نیز فراهم کند که در آن‌صورت ارزش پول ثابت می‌ماند. مطالعات تاریخی نشان می‌دهد که سیاست مالی انبساطی غیرقابل جبرانی در عصر پیامبر رخ نداده است.
3. برخورداربودن پول‌های فلزی از پشتوانه (ارزش ذاتی)
یکی از علل تورم، ماهیت اعتباری پول و ارتباط آن با پشتوانه است. در صورت کاهش پشتوانه، ارزش پول کم شده و قیمت‌ها افزایش می‌یابد. از آن‌جا که پول رایج در صدر اسلام (درهم و دینار) دارای ارزش ذاتی بودند، این پدیده رخ نمی‌داد؛ زیرا ارزش آن‌ها همواره با خودشان همراه بود.
ادلّه تغییر قیمت‌ها
گروه دوم، بر تغییر قیمت‌ها، به نقل‌های روایی، وجود احتکار، قحطی و خشکسالی در آن زمان استناد کرده‌اند.
1. نقل‌های روایی بر افزایش قیمت‌ها
1. انس بن مالک نقل می‌کند: قیمت‌ها در زمان رسول‌الله افزایش یافت. مردم گفتند: ای‌ رسول خدا! قیمت کالاها بالا است آن را برای ما قیمت‌گذاری کن حضرت فرمود:
ان الله هو المسعر القابض الرازق و انی لارجو ان القی الله و لیس احد منکم یطالبنی بمظلمة فی دم و لامال (سنن ابی‌داوود: ج 2، ص 135).
خداوند قیمت‌گذار، کاهش و افزایش‌دهنده است و من دوست دارم در حالی خداوند را ملاقات کنم که کسی از شما در خون یا مال از من طلبی نداشته باشد.
2. در حدیث دیگری آمده است که به پیامبر خدا گفته شد:
لو اسعرت لنا سعراً‌ فان الاسعار تزید و تنقص، فقال : ماکنت لالقی الله عزوجل ببدعه لم یحدث لی فیها شیئاً فدعوا عباد الله یأکل بعضهم من بعض (حرّ عاملی، وسائل الشیعه: ج 17، ‌باب 30 تجارت،‌ ح 2).
قیمت‌ها افزایش و کاهش می‌یابد، ای کاش برای کالاها قیمت تعیین می‌کردی. رسول‌خدا فرمود: حاضر نیستم خدا را با بدعتی ملاقات کنم که کسی در آن از من پیشی نگرفته است. بندگان خدا را آزاد بگذارید تا بعضی از بعض دیگر استفاده کنند.
2. پدیده احتکار
یکی از زمینه‌های ایجاد تورم، احتکار کالاهای مورد نیاز مردم است. شواهد تاریخی و روایی حاکی از این است که در صدر اسلام احتکار وجود داشته؛ به همین جهت، روایاتی در مذمت این کار از جانب حضرت صادر شده. همچنین حضرت محتکران را واداشت تا کالای خود را به بازار عرضه کنند؛ ولی از تعیین قیمت برای آنان خودداری می‌کرد (همان: ح 1).
3. قحطی و خشکسالی
یکی دیگر از زمینه‌های بروز تورم، بروز قحطی است که سبب کم‌شدن عرضه کالاها و افزایش قیمت‌ها می‌شود. نقل‌های متعددی وجود دارد که در زمان حضرت، مسلمانان به قحطی دچار شده بودند و از گرانی به پیامبر شکایت می‌کردند. در روایتی آمده است: مردم با قحطی مواجه شده و به پیامبر اکرم عرض کردند: برای کالاها قیمت تعیین کنید. حضرت فرمود:
لایسألنی‌الله عن سنة احدثتها فیکم لم‌یأمرنی بها و لکن سلوا الله عزوجل من فضله (طبری، تاریخ: ج 11، ص 590).
خداوند از من نخواست چنین سنتی را بین شما ایجاد کنم؛ ولی از فضل خدا بخواهید تا مشکل شما را حلّ کند.
در موارد دیگری نیز آمده است که رسول‌خدا پس از شکایت مردم، از خداوند برای آنان طلب باران کرد (مجلسی، بحارالانوار: ج 35، ص 167).
4. افزایش حجم پول
با گسترش نفوذ اسلام در جزیرةالعرب و محوریت مدینه به‌ویژه بعد از فتوحات مسلمانان، پول‌های فراوانی به شهر مدینه وارد می‌شد و متناسب با آن اجناس رشد نمی‌کرد؛ در نتیجه رشد حجم پول از رشد کالاها پیشی می‌گرفت و این باعث فزونی قیمت‌ها می‌شد.
آنچه از این شواهد استفاده می‌شود این است:
1. در عصر تشریع، افزایش سطح قیمت‌ها وجود داشته؛ گرچه به‌نظر می‌رسد درباره مواد غذایی حادتر بوده است؛
2. افزایش قیمت‌ها منشأ طبیعی مانند افزایش جمعیت، خشکسالی و ... داشته و ناشی از سیاست‌های مالی اعمال‌شده از جانب حضرت نبوده است؛
3. موضع حضرت، درباره مواردی که تورم به‌صورت طبیعی ایجاد شده مقابله با آن و از جمله قیمت‌گذاری نبوده است و در مواردی که به‌علل مصنوعی چون احتکار تورم ایجاد می‌شد حضرت می‌کوشید تا بازار را به وضعیت طبیعی خود درآورد؛ به همین جهت احتکارگر را مجبور به عرضه کالای خود می‌کرد تا از طریق نیروهای بازار قیمت تعادلی تعیین شود؛
4. با توجه به‌وجود پدیده تورم در آن زمان، مسأله جبران کاهش ارزش پول را نمی‌توان پدیده نوظهور و مستحدثه تلقی کرد.
افزون بر بحث قیمت‌ها که آثار و نتایج علمی بسیاری دارد، محورهای فراوانی از اقتصاد عصر رسول‌الله شایسته تحقیق است تا افزون بر ثابتات اقتصاد اسلامی، اصول حاکم بر سیاست‌های اقتصادی را نیز به‌دست ‌آوریم و محورهایی چون:
1. تبیین اهداف نظام اقتصادی؛
2. تعیین مبانی و چارچوب‌های نظام اقتصادی؛
3. تشریع قوانین و حقوق اقتصادی؛
4. سیاستگذاری‌های اقتصادی و اصول حاکم بر‌ آن‌ها.
شایسته است در سالی که به نام پیامبر اعظم اختصاص یافته استادان و محققان اقتصاد اسلامی، با نگارش مقالاتی به این مباحث بپردازند. فصلنامه تخصّصی اقتصاد اسلامی نیز آمادگی خود را برای نشر این مقالات اعلام می‌دارد.

کلمات کلیدی :

¤ نویسنده: مهندس

نظرات دیگران ( )

آشنایی‌ با پایگاه‌های‌ اینترنتی‌ مراکز اقتصاد اسلامی‌ (چهارشنبه 88/1/26 :: ساعت 4:26 عصر )

در پی‌ناکامی‌های‌
اقتصاد سرمایه‌داری‌ و سوسیالیستی‌ در کشورهای‌ جهان‌ سوم، خصوصاً‌ کشورهای‌
اسلامی‌ و بعد از طرح‌ مباحث‌ اقتصاد اسلامی‌ توسط‌ شخصیت‌هایی‌ از جمله‌ شهید
صدر، شاهد رشد و گسترش‌ مؤ‌سسات‌ اقتصادی‌ و بانکی‌ اسلامی‌ و به‌ تبع‌ توسعه‌
مراکز مطالعاتی‌ و تحقیقاتی‌ اقتصاد اسلامی‌ هستیم‌ که‌ به‌ پیشرفت‌ها و موفقیت‌های‌
قابل‌ توجهی‌ دست‌ یافته‌اند. مجله‌ «اقتصاد اسلامی» بر آن‌ شده‌ است‌ جهت‌ آشنایی‌
مسئولان‌ اجرایی‌ و اقتصادی‌ کشور و نیز محققان‌ و اساتید با اقتصاد اسلامی،
پایگاه‌های‌ اینترنتی‌ مراکز علمی‌ یاد شده‌ و سایت‌های‌ آن‌ها را معرفی‌ نماید.

‌ ‌نوشته‌ زیر
به‌ معرفی‌ یکی‌ از این‌ پایگاه‌ها اختصاص‌ دارد که‌ مطالب‌ آن‌ را معاونت‌ پژوهشی‌
دانشگاه‌ مفید در اختیار مجله‌ قرار داده‌اند.

مؤ‌سسه‌ بانکداری‌
و بیمه‌ اسلامی‌(llBl) 1

‌ ‌برای‌ ورود
به‌ سایت‌ این‌ مؤ‌سسه‌ به‌ آدرس‌ زیر وارد شوید:

‌ ‌WWW.islamic
- banking.com

‌ ‌در سمت‌ چپ‌
صفحه‌ اصلی، پیوندهایی‌ را ملاحظه‌ خواهید نمود. اگر روی‌ پیوند Home Page کلیک‌
کنید صفحه‌ای‌ بر شما ظاهر خواهد شد که‌ مختصری‌ از ماهیت‌ و فعالیت‌های‌ مؤ‌سسه‌
در آن‌ آمده‌ است. برای‌ آشنایی‌ بیش‌تر با ماهیت‌ مؤ‌سسه، تاریخچه‌ شکل‌گیری،
اهداف‌ و فعالیت‌های‌ آن‌ روی‌ پیوندthe imstitute کلیک‌ کنید. در صفحه‌
ظاهر شده‌ می‌خوانید: هم‌ اکنون‌ مؤ‌سسه‌ مبلغی‌ بالغ‌ بر دویست‌ میلیارد دلار
سرمایه‌ مالی‌ را مدیریت‌ می‌کند. این‌ مؤ‌سسه‌ نه‌ تنها با اشخاص‌ مسلمان‌ کار می‌کند
بلکه‌ با مؤ‌سسات‌ بزرگ‌ مالی‌ بین‌المللی‌ نیز در ارتباط‌ است. هم‌چنین‌ در این‌
صفحه‌ می‌خوانید: شروع‌ بانکداری‌ اسلامی‌ با پرپایی‌ و تأسیس‌ دو مؤ‌سسه‌
دارالمال‌ الاسلامی‌(DMI) والبرکة‌ صورت‌ گرفت.
اداره‌ مرکزی‌ دارالمال‌ در ژنو سوئیس‌ و مقر البرکة‌ در جده‌ قرار داشت. ریاست‌
دارالمال‌ با شاهزاده‌ محمدالفصیل‌ و معاونتش‌ با معظم‌ علی‌ بود.

‌ ‌آقای‌ معظم‌
علی‌ در سال‌ 1991 به‌ خاطر توسعه‌ای‌ که‌ دارالمال‌ یافته‌ بود، مؤ‌سسه‌ بانکداری‌
و بیمه‌ اسلامی‌ را در لندن‌ تأسیس‌ کرد. وی‌ هم‌ اکنون‌ ریاست‌ این‌ مؤ‌سسه‌ را
بر عهده‌ دارد. این‌ مؤ‌سسه‌ در ده‌ سال‌ گذشته‌ کمک‌های‌ مالی‌ شایان‌ توجهی‌ را
به‌ آموزش‌ و تربیت‌ متخصصان‌ در زمینه‌های‌ بانکداری‌ و بیمه‌ اسلامی‌ اختصاص‌
داده‌ است.

‌ ‌بالغ‌ بر
430 دانشجو در دوره‌های‌ آموزش‌ از راه‌ دور این‌ مؤ‌سسه، جهت‌ آموزش‌ بانکداری‌ و
بیمه‌ اسلامی‌ نام‌نویسی‌ کرده‌اند. 120 نفر تاکنون‌ فارغ‌التحصیل‌ شده‌اند.
بسیاری‌ از دانشجویان‌ این‌ دوره‌ها در هنگام‌ نام‌نویسی‌ از درجه‌ فوق‌لیسانس‌ و
دکترای‌ مدیریت‌ بازرگانی‌ برخوردار بوده‌اند. این‌ مؤ‌سسه‌ تنها نهادی‌ است‌ که‌
به‌ طور وسیع‌ به‌ چاپ‌ و انتشار ادبیات‌ بانکداری‌ اسلامی‌ همت‌ گمارده‌ است‌ و
علاوه‌ بر انتشار کتاب‌های‌ علمی‌ و کتب‌ راهنما، ماهنامه‌ چشم‌انداز جدید(New Horizon) را منتشر می‌کند.

‌ ‌اهداف‌ این‌
مؤ‌سسه‌ عبارت‌ است‌ از: آموزش‌ کارمندان‌ بانکداری‌ اسلامی؛ تبلیغ‌ بانکداری‌ و
بیمه‌ اسلامی؛ تبلیغ‌ بانکداری‌ و بیمه‌ اسلامی‌ از طریق‌ کنفرانس‌ها، سمینارها،
سخنرانی‌های‌ علمی‌ و آگهی‌ها؛ کمک‌رسانی‌ و مشاوره‌ در امور بانکداری‌ و بیمه؛
توسعه‌ ابزارهای‌ تأمین‌ مالی‌ اسلامی؛ سازماندهی‌ دوره‌های‌ آموزشی‌ برون‌ مرزی؛
و تحقیق‌ و پژوهش‌ در موضوعات‌ وابسته‌ به‌ بانکداری‌ اسلامی‌ و بیمه. و فعالیت‌های‌
مؤ‌سسه‌ به‌ شرح‌ زیر است: انتشار ماهنانه‌ چشم‌انداز جدید؛ خدمات‌ مشاوره‌ای؛ سخن‌رانی‌
علمی‌ ماهیانه؛ برنامه‌ آموزشی‌ پیشرفته‌ برای‌ مدیران‌ عامل‌ ارشد و میانه؛ حمایت‌
و مشارکت‌ در کنفرانس‌های‌ اقتصاد اسلامی؛ انتشار کتاب‌هایی‌ نظیر دایرة‌المعارف‌
و دفاتر راهنما در زمینه‌ تأمین‌ مالی‌ اسلامی‌ (مالیه‌ اسلامی)؛ مشاوره‌ و کمک‌رسانی‌
به‌ دانشجویانی‌ که‌ به‌ دنبال‌ برنامه‌های‌ تخصصی‌ و مطالعات‌ دکترا در زمینه‌
بانکداری‌ و مالیه‌ اسلامی‌ هستند؛ پذیرش‌ عضویت‌ در رده‌های‌ مختلف؛ ارتقای‌ سطح‌
تحقیق‌ و توسعه‌ در زمینه‌ مالیه‌ اسلامی؛ توسعه‌ کمی‌ تکنولوژی‌ اطلاعات‌ به‌
ویژه‌ مرتبط‌ با مالیه؛ ایجاد بانک‌ اطلاعات‌ اسلامی‌ بر روی‌CD - Rom ؛ و پاسخ‌ دادن‌ به‌
پرسش‌ها و نیازمندی‌های‌ گوناگون‌ در زمینه‌ مالیه‌ اسلامی.

‌ ‌برای‌
اطلاع‌ از کتب‌ منتشر شده‌ توسط‌ مؤ‌سسه‌ می‌توانید در همان‌ صفحه‌ اصلی، پیوند Publications را
کلیک‌ کنید. این‌ کتاب‌ها عبارت‌اند از:

-1 بانکداری‌ اسلامی‌ و عملکردهای‌ آن‌ / ظفر احمدخان. این‌ کتاب‌
راهنمای‌ ساده‌ و مفید برای‌ بانکداران‌ در سطوح‌ متوسط‌ و پایین‌ مدیریت‌ است.

-2 گلچین‌ بانکداری‌ اسلامی‌ / اسمأ صدیقی. این‌ مجموعه، اطلاعات‌
ارزشمندی‌ را درباره‌ جنبه‌های‌ مختلف‌ بخش‌ تأمین‌ مالی‌ اسلامی‌ که‌ در دو دهه‌
گذشته‌ رشد کرده‌ است، در اختیار می‌گذارد.

-3 دایرة‌المعارف‌ بانکداری‌ و بیمه‌ اسلامی. این‌ کتاب‌ مجموعه‌ای‌
از اطلاعات‌ را در سطح‌ وسیعی‌ از عناوین‌ در بر دارد و هم‌چنین‌ شامل‌ مجموعه‌ای‌
از بانک‌های‌ اسلامی، مؤ‌سسات‌ مالی‌ تحقیقاتی‌ و آموزشی‌ اسلامی‌ و یک‌ کتابشناسی‌
جامع‌ است.

-4 مجموعه‌ای‌ فشرده‌ از فتاوای‌ شرعی‌ در مورد عملکردهای‌ بانک‌های‌
اسلامی‌ / یوسف‌ طلال‌ دِلورنزو.

5 - دفتر راهنمای‌ مؤ‌سسات‌ و بانک‌های‌ اسلامی‌ در سراسر جهان.
این‌ کتاب‌ شامل‌ جزئیات‌ و برخی‌ اطلاعات‌ دربارة‌ مؤ‌سسات‌ مالی‌ اسلامی‌ در
سراسر جهان‌ است.

6 - سیری‌ در بانکداری‌ اسلامی‌ / شهزاد شیخ. مجموعه‌ گفتارها و
مباحثات‌ که‌ در طی‌ دو دهه‌ گذشته‌ جزء داغ‌ترین‌ بحث‌ها در مورد توسعه‌ بانکداری‌
اسلامی‌ و مالیه‌ بوده، در این‌ کتاب‌ جمع‌آوری‌ شده‌ است.

-7 راهنمای‌ بیمه‌ اسلامی‌ (تکافل) سال‌ 2000 میلادی. این‌ راهنما
از اولین‌ کتب‌ در نوع‌ خود است‌ که‌ به‌ بیان‌ مفهوم‌ بیمه‌ اسلامی‌ و عملکرد
گروه‌های‌ بیمه‌گر اسلامی‌ می‌پردازد.

8 - برداشت‌ اروپایی‌ از بانکداری‌ اسلامی‌ / اًدی‌ جورج. این‌
کتاب‌ شامل‌ دیدگاه‌های‌ رؤ‌سای‌ برخی‌ از بانک‌های‌ عمده‌ اروپایی‌ و دفاتر حقوقی‌
و حسابداری‌ و شخصیت‌های‌ علمی‌ اروپا است.

-9 مقالاتی‌ در بانکداری‌ اسلامی‌ / معظم‌ علی. این‌ نوشته‌ به‌
مجموعه‌ مقالات‌ اولین‌ سمینار بانکداری‌ اسلامی‌ در اسلام‌آباد پاکستان‌ اختصاص‌
دارد.

-10 مسائل‌ حسابداری‌ در بانکداری‌ اسلامی‌ / با مقدمه‌ عمر علی‌
(مدیر عامل‌ دارالمال‌ الاسلامی). این‌ کتاب‌ نیازهای‌ ضروری‌ اقتصاددان‌ها و
بانکدارها و حسابدارها را در زمینه‌ حسابداری‌ اسلامی‌ برطرف‌ می‌کند.

-11 بانکداری‌ اسلامی‌ - یک‌ نگاه‌ کلی‌ / دافانیه‌ بیوک‌ مستر
(مشاور مؤ‌سسه‌ بانکداری‌ و بیمه‌ اسلامی). این‌ کتاب‌ یک‌ طیف‌ گسترده‌ از عناوین‌
اقتصادی‌ را پوشش‌ می‌دهد.

-12 در جست‌وجوی‌ یک‌ مدل‌ اقتصاد اسلامی‌ / ابن‌الحسن. این‌ کتاب‌
مجموعه‌ مقالات‌ ارائه‌ شده‌ در سمیناری‌ است‌ که‌ به‌ وسیله‌ دانشگاه‌ الازهر در
قاهره‌ برگزار شده‌ بود.

-13 بانکداری‌ اسلامی‌ و مسائل‌ و مشکلات‌ آن‌ / معظم‌ علی. این‌
نوشته‌ با شناسایی‌ مسائل‌ و برجسته‌کردن‌ مشکلات‌ می‌تواند پایه‌ای‌ برای‌ تحقیق‌
قرار گیرد.

-14 بانکداری‌ اسلامی‌ و استراتژی‌های‌ همکاری‌های‌ اقتصادی‌ /
معظم‌ علی. مجموعه‌ مقالات‌ کنفرانس‌ تداوم‌ بانکداری‌ اسلامی‌ که‌ در بادن‌ بادن‌
آلمان‌ برگزار گردید، در این‌ کتاب‌ گردآوری‌ شده‌ است.

-15 تاملی‌ در بانکداری‌ اسلامی‌ / معظم‌ علی. هدف‌ این‌ کتاب‌
تحلیل‌ صنعت‌ بانکداری‌ اسلامی‌ و آغازگر بحث‌ گفت‌وگو دربارة‌ آن‌ است.

-16 بانکداری‌ اسلامی‌ و بلوغ‌ آن‌ / معظم‌ علی. مقاله‌ای‌ است‌ که‌
توسط‌ معظم‌ علی‌ در کنفرانس‌ بانکداری‌ اسلامی‌ لندن‌ ارائه‌ شده‌ است.

‌ ‌در سمت‌
راست‌ صفحه‌Publication اگر روی‌New Horizon کلیک‌ کنید، مجله‌ چشم‌انداز جدید ظاهر می‌شود که‌
عنوان‌ کامل‌ آن‌ به‌ صورت‌ زیر است:

‌ ‌on
- Global Perspectiveom lslamic BankingzNew Hori

این‌ مجله‌ مقالات‌
علمی‌ را در جنبه‌های‌ مختلف‌ بانکداری‌ و مالیه‌ اسلامی‌ و گزارش‌های‌ وقایع‌ و
رخدادهای‌ بین‌المللی‌ را منتشر می‌کند، هم‌چنین‌ نتایج‌ مالی‌ بانک‌های‌ اسلامی‌
را به‌ چاپ‌ می‌رساند و به‌ صورت‌ ماهیانه‌ منتشر می‌شود. در زیر صفحه‌ پیوندهای‌
نحوه‌ اشتراک‌ و دریافت‌ مجله، فهرست‌ مطالب‌ آخرین‌ شماره‌ مجله‌ را می‌توانید
ملاحظه‌ کنید.

‌ ‌اگر روی‌
پیوندlslamic Banking کلیک‌ کنید، در سمت‌ راست‌ صفحه‌ ظاهر شده‌ می‌توانید با کلیک‌
کردن‌ روی‌Article of mlonth the چهار مقاله‌ از پژوهشگران‌ برجسته‌ را مشاهده‌ کنید که‌ همه‌
آن‌ها مقاله‌ ماه‌ بوده‌ وFull Text هستند.

‌ ‌اگر روی‌
پیوندTakaful در سمت‌ چپ‌ صفحه‌ کلیک‌ کنید، صفحه‌ تکافل‌ برای‌ شما ظاهر می‌شود. در
این‌ صفحه‌ خواننده‌ با مفهوم‌ بیمه‌ اسلامی‌ آشنا می‌شود. در سمت‌ راست‌ این‌
صفحه‌ دو پیوند یافت‌ می‌شود: یک‌ پیوند مربوط‌ به‌ لیست‌ کمپانی‌های‌ بیمه‌کننده‌
می‌باشد و در پیوند دیگر می‌توانید مقالات‌ علمی‌ روز مربوط‌ به‌ تکافل‌ را ملاحظه‌
کنید (برای‌ این‌ کار روی‌ پیوندAriticleofthe month کلیک‌ کنید). تمام‌
این‌ مقالات‌Full Text هستند. با کلیک‌ کردن‌ روی‌Shariah Rulings وارد صفحه‌ قوانین‌
شریعت‌ می‌شوید. در این‌ صفحه‌ اگر پیوندArticle of the month را کلیک‌ کنید با دو
مقاله‌ جالب‌ درباره‌ ربا و اثرات‌ اقتصادی‌ و اجتماعی‌ آن‌ آشنا خواهید شد. همه‌
این‌ مقالات‌ نیز FullText هستند.